Als een man zó machtig wordt, dat hij de regering in zijn land over kan nemen en voortaan alléén beslist wat er in dat land zal gebeuren, noemen we zo iemand een dictator. De regeringsvorm, die dan ontstaat, noemen we dictatuur; ze is precies het tegenovergestelde van een democratie.
Het woord dictator is overgenomen uit het latijn. Bij de Romeinen kon een man, in geval van hoge nood, op verzoek van het volk en voor een beperkte tijd, met onbeperkte macht in de staat worden bekleed. Dit was een heilzame instelling waardoor Rome verschillende malen van de ondergang werd gered. De latere dictators hebben echter dikwijls deze onbeperkte macht misbruikt en bovendien het tijdelijke karakter ervan miskend.
Gewoonlijk weet een dictator zich verzekerd van de steun van het leger. Als dat niet zo was, zou het hem niet gemakkelijk vallen de macht in het land over te nemen. Sommige dictators zijn bij hun volk erg geliefd, ook al ontnemen ze datzelfde volk de macht om zelf zijn regeerders te kiezen. Andere dictators (of alleenheersers) worden door hun volk gevreesd en gehaat; in het verleden hebben zulke leiders hun volk vaak in het verderf gestort.