De herkenning dezer ziekten is in den laatsten tijd zeer vooruit gegaan door de toepassing der Cystoscopie, het bekijken der electrisch verlichte blaas met een daartoe bestemd instrument (Cystoscoop). Behalve de blaassteen (zie aldaar) komt het meest voor de ontsteking der blaas (Cystitis). Deze kan zijn een eenvoudige catarrhale (blaaskatarrh) in acuten of chronischen vorm; verder kent men een blennorrhagtsche (door druipersmetstof), tuberculeuse (door tuberkelbacillen) en eene calculeuse (door blaassteen veroorzaakte) blaasontsteking. De verschijnselen zijn; dikwijls urineeren van kleine hoeveelheden, met pijn; slijm, etter of bloed in de urine, dikwijls koorts.
De behandeling bestaat in een weinig prikkelend dieet, bedrust en blaasuitspoelingen met oplossing van medicamenten. Verder komt voor verlamming van de blaas, die blijken kan uit terughouding der urine (retentio urinae) of voortdurend afdruppelen daarvan (incontinentia urinae). Een zwaktetoestand van de sluitspier geeft aanleiding tot bedwateren. Uitzetting der aderen in den blaaswand (blaashaemorrhoïden) ontstaat door dezelfde oorzaken als aambeien (zie aldaar). De meest voorkomende gezwellen der blaas zijn poliepen (goedaardig), het papilloom (een bloemkoolachtig gezwel, dat aanleiding geeft tot bloedingen) en blaaskanker. De verschijnselen dezer gezwellen zijn als bij blaassteen en blaasontsteking; bij blaaskanker daarenboven snel verval van krachten. De behandeling is een chirurgische.
