Dit ambt werd in 1603 ingesteld door de Staten van Stad en Lande n.a.v. de pestepidemie. De medicus provincialus fungeerde als medisch adviseur voor de bestuurders.
De eerste was Nicolaus Mulerius (1564-1630). Veel medisch hoogleraren, onder wie Antonius Deusing (16121666), werden in dit ambt benoemd.Lit.: F.G. Huisman, Stadsbelang en standsbesef. Gezondheidszorg en medisch beroep in Groningen 1300-1730 (Amsterdam 1992).
