Zoon van Odysseus en Penelope, was bij zijns vaders vertrek naar Troje nog een kind en begaf zich na diens 20-jarige afwezigheid, op raad van Athene, naar Pylos en Sparta, om uit den mond van Nestor en Menelaus wat van zijn vader te vernemen. Hij hoorde van Menelaus, dat zijn vader nog in leven was.
Bij zijn terugkeer vond hij op het eiland Ithaka zijn vader, die als bedelaar vermomd was, terug. Telemachus hielp nu zijn vader in den strijd tegen de vorsten, die naar de hand van Penelope dongen.
De lotgevallen van Telemachus zijn beschreven door Fenelon in zijn beroemde boek: Les aventures de Telemaque.