Bij de inquisitie onderscheidt men de bisschoppelijke, de pauselijke en de Spaansche (zie art. Inquisitie).
Bij deze inquisitie komt het kettergericht ter sprake. Sinds Gregorius IX werden de inquisitie-rechtbanken ingesteld en de Dominicanen werden aangesteld tot inquisitores.
Dit geschiedde, omdat de bisschoppen nalatig bleken in de uitvoering der wetten, die het concilie van Toulouse (1229) uitgevaardigd had tegen de ketters. Wanneer een ketter niet wilde bekennen, werd hij door de pijnbank daartoe gedwongen.
De straffen, die toegepast werden, waren zeer wreed: eerloosverklaring, verlies van burgerlijke en kerkelijke rechten, verbeurdverklaring van goederen, levenslange gevangenis in den kerker of op de galeien, of de dood (doorgaans de vuurdood op den brandstapel). Omdat de kerk niet dorst naar bloed, gaf men den veroordeelde over aan den wereldlijken rechter, die het vonnis moest uitvoeren.
