Chanoeka (ook gespeld als Hanukkah) is een belangrijk joods feest, ook wel het Lichtfeest genoemd. Het wordt elk jaar acht dagen lang gevierd ter herdenking van de herinwijding van de Tweede Tempel in Jeruzalem na de overwinning van de Makkabeeën op de Grieken in de 2e eeuw v.Chr.
Betekenis en achtergrond:
Chanoeka herdenkt het wonder van de olie. Toen de Joden de Tempel heroverden, vonden ze maar een klein kruikje gewijde olie om de menora (de kandelaar) te laten branden. Hoewel er maar genoeg olie was voor één dag, bleef de menora acht dagen branden, de tijd die nodig was om nieuwe olie te maken.
Religieuze betekenis:
Het feest symboliseert de overwinning van het licht op de duisternis, van geloof over onderdrukking, en van trouw aan tradities.
Rituelen:
Menora aansteken: Elke avond wordt één extra kaars van de chanoekia (een speciale kandelaar met 9 armen) aangestoken, totdat op de laatste avond alle acht kaarsen branden. De negende kaars, de sjamasj, wordt gebruikt om de andere kaarsen aan te steken.
Gezangen en gebeden:
Er worden speciale liederen gezongen, zoals "Maoz Tzur", en er worden dankgebeden opgezegd.
Spelletjes en tradities:
Kinderen spelen vaak met een dreidel (tol) en ontvangen soms kleine cadeaus of geld.
Eten:
Traditioneel worden gefrituurde gerechten gegeten, zoals latkes (aardappelpannenkoeken) en sufganiyot (gevulde donuts), om het wonder van de olie te herdenken.
Chanoeka begint op de 25e dag van de maand Kislev in de joodse kalender, wat meestal in december valt.
