Thessaloniki (Saloniki, Slav. Salun) was een belangrijke stad naast Constantinopel. In Thessaloniki werd in de negende eeuw het Kerkslavisch alfabet uitgevonden. Deze stad voelde zich de erfgename van de Helleense cultuur.
In de twaalfde eeuw werd er een commentaar op Homerus geschreven. Ook voor de iconenkunst is Thessaloniki van groot belang; vooral ten tijde van de Paleologische renaissance was Thessaloniki een vooraanstaand cultureel centrum. Een nieuwe kunst ontstaat, die zich baseert op klassieke tradities maar die een heel eigen karakter heeft in de vorm van een grote spiritualiteit.