Balkan is een bergrug tussen de Adriatische en de Zwarte Zee. Dit gecompliceerde en onoverzichtelijke gebergte is verdeeld in ontelbare afzonderlijke bergketens.
In de oudheid en de Byzantijnse tijd was dit gebied bekend onder de naam ‘Haemus’; pas sinds de Turkse tijd wordt de naam ‘Balkan’ gebruikt. In de vroeg-Byzantijnse tijd trokken Goten, Hunnen, Avaren en Slavische stammen door dit gebied. Aanvankelijk namen de Byzantijnen niet veel moeite om ze te beheersen, zolang ze door het betalen van schatting ver weg te houden waren. Dat werd anders toen Byzantium zich na het verlies van oosterse en Kleinaziatische gebieden meer dan ooit moest bezinnen op de Balkan. Onder keizer Heraclius (610 – 641) en met diens toestemming vestigden Kroaten en Serven van achter de Karpaten zich op het Balkanschiereiland. In de loop der tijden ontwikkelden ze zich tot zelfstandige staten. De Kroaten raakten in de hoge middeleeuwen onder de invloed van Rome en het katholieke Hongarije, waardoor ze ‘Latijnen’ werden en voor de Byzantijnse invloed verloren gingen. De Bulgaren en de Serven beleefden het ontstaan van de Byzantijns-Slavische orthodoxie, een cultuurkring die zich ten slotte over Rusland en Siberië tot aan de Grote Oceaan zou uitbreiden. Van groot belang hiervoor was de uitvinding van het Kerkslavische alfabet.
