Algemene Nederlandse Wielrijdersbond, opgericht in 1883 als de ‘Nederlandsche Vélocipedisten Bond’ maar in 1885 gewijzigd in de huidige naam. Aanvankelijk betrof het een sportvereniging maar vanaf 1898 werd het een toeristenbond. Deze groeide onder leiding van de liberale burgemeester en senator Edo J. Bergsma uit tot Nederlands eerste massaorganisatie voor ‘alle gezindten’. De A.N.W.B. wist bij Nederlanders de liefde voor de Hollandse natuur en het Hollandse landschap aan te wakkeren. Het was vooral aan deze organisatie te danken dat grote groepen Nederlanders voor het eerst hun eigen land gingen verkennen per fiets. Aan het begin van de twintigste eeuw zorgde dit vervoermiddel voor een ware mobiliteitsrevolutie. De A.N.W.B. hielp fietsers problemen op te lossen, ijverde voor minder tolheffingen, meer wegwijzers, betere wegen enz. In 1894 voerde de A.N.W.B. de rijbewijzen in, de voorlopers van de huidige licenties voor alle deelnemers aan baan- of wegwedstrijden. In 1896 waren 87 clubs aangesloten bij de A.N.W.B.
Ons is ter oore gekomen, dat de vreemdelingen, die deelnamen aan den tocht van den A.N.W.B. door de noordelijke provinciën, en niet het minst zij die de leiding der zaken hadden, buitengewoon getroffen waren door de vriendelijke ontvangst in ons gewest. (Leeuwarder Courant, 26/08/1903)
