een uil 1318 daterende Ned. instelling gevestigd te 's-Hertogenbosch. die werken van naastenliefde (geregelde uitdeling aan armen) ten doel had.
De naam kwam pas in zwang, toen bij de jaarlijkse plechtigheden een zwaan werd opgediend. De Reformatie bracht voortbestaan op humanitaire grondslag met een gelijke verdeling van de lidmaatschappen tussen r.k. en hervormden. Thans nog steeds 36 broeders, de helft r.k. en de helft protestants. De oudste vier broeders van elke geloofslijn vormen het bestuur (titel: proost). Een der proosten wordt voor een jaar tot regerend proost aangewezen. Aanvulling door coöptatie.
Ook aan vorstelijke personen kan de eretitel zwanenbroeder worden verleend, o.a. Willem van Oranje en sinds 1818 alle Oranjevorsten.
