premonstratenzerabdij bij Hailum (Ferwerdcradccl. prov. Friesland), ca.1163 gesticht door Fredericus van Hallum.
Aanvankelijk een dubbelklooster, maar 1170 werden de nonnen overgeplaatst naar Bethlehem bij Ouderkerk. Tot de rijke bezittingen behoorden o.a. Marken en Griend. Mariëngaarde werd in de 13e eeuw naast de abdij Bloemhof (→ Emo) een centrum van de Friese geschiedschrijving, vooral onder de abt Sibrandus (1230—38). Tijdens de Reformatie werd de abdij verwoest. Kronieken: Vita Fretherici (Ned. vort. P.E.Bruna, Het Leven van den Zaligen Frederik van Hallum, 1947), Vita Siardi en Vita Sibrandi.Litt. J.Romein. Gesch. van de Noordned. geschiedschr. in de middeleeuwen (1932; met suppl. van H.Bruch, 1956).
