graaf, sinds 1625 hertog van San Lúcar, Spaans staatsman. *6.1.1587 Rome, ✝ 22.7.1645 Toro. Werd 1615 kamerheer van de kroonprins Filips (iv).
Nadat deze 1621 koning was geworden, kon Olivarez als de meest vooraanstaande minister vrijwel onbeperkte macht uitoefenen en regeerde tot 1643 in feite de monarchie: weigerde het Twaalfjarig Bestand met de Ned. Republiek te verlengen (1621), en deed de onderhandelingen over een wapenstilstand (of een vrede) met de Noordned. Republiek, waarvan → Spinola een voorstander was, door zijn overdreven eisen mislukken. In 1643 dwong de hoge adel de koning hem te ontslaan; daarna werd hij krankzinnig.Litt. G.Maranon. El conde-duque de Olivarez (1945).