Op coöperatieve grondslag werkende vereniging voor aankoop van landbouwbedrijfsbenodigdheden en landbouwprodukten, zoals meststoffen, veevoer, zaaizaad en pootgoed, landbouwwerktuigen enz. Van de 10 Coöperatieve aankoopverenigingen die Friesland in 1956 telde, bestonden er in 1974 nog 2: de Coöperatieve Aan- en verkoopvereniging voor de landbouw in Friesland (CAF) en de Franeker Landbouw Coöperatie (FLC).
Die te Boijl, Oosterwolde en Donkerbroek stichtten in 1965 samen met die te Steenwijk de Centrale Landbouw Coöperatie (CLC). Die te Makkinga sloot zich in dat jaar aan bij de Coöperatieve Landbouwbank te Meppel. De aankoopverenigingen zijn vertegenwoordigd in de overkoepelende organisatie Cebeco.
Coöperatieve Aan- en Verkoopvereniging voor de landbouw in Friesland (CAF) Opgericht 1896. De CAF maakte een sterke groei door in de jaren 1954-1964: toen steeg, mede door fusies met andere aankoopverenigingen, het aantal leden van plm. 3000 tot ruim 6000. Met de sterke daling van het aantal landbouwers in de jaren ’60 daalde na 1964 ook het aantal leden van de CAF tot plm. 5.184 en 1 aangesloten vereniging in 1973. In dat jaar bedroeg het aantal werknemers plm. 450, terwijl de omzet rond de ƒ 140.000.000 lag (excl. BTW). De CAF versterkte haar positie door samensmelting met de aankoopverenigingen Jubbega (1962), Noordkant Leeuwarden, Oldeberkoop (beide 1963) en Birdaard (1966).
Na de fusie met Jubbega, Noordkant en Oldeberkoop werd de nieuwe afdeling Mechan gesticht waaronder werktuigen, tuinbouw, bestrijdingsmiddelen en olieprodukten ressorteren. De totaalomzet van Mechan steeg van vier miljoen gulden in 1963-’64 tot ruim drieëntwintig miljoen in 1972-’73. In de CAFwinkels, na 1970 zich richtend op burgers te Leeuwarden, Dokkum, Heerenveen, Bolsward, Jubbega en Oldeberkoop, is de verkoop van verbruiksartikelen en klein gereedschap in enkele jaren snel toegenomen. Een plan tot fusie met de Groninger en Meppeler aankoopverenigingen (resp. ACG en CLM) mislukte door terugtreden van CLM (1969). Momenteel streeft de CAF naar een optimale samenwerking binnen de Cebeco.
Lit.: Jan de Vries, Sa buorke de C.A.F. (1971). Franeker Landbouw Coöperatie (FLC) Het aantal leden bedroeg in 1954 820, in 1960 870 en in 1974 plm. 721. Het werkgebied beslaat het N.W. deel van de provincie (ten zuiden en westen van Het Bildt) en Wonseradeel. Naast de aan- en verkoop en de produktie van veevoer ontplooit de FLC activiteiten op het gebied van de meststoffen, gewasbeschermingsmiddelen, technische hulpmiddelen, gereedschappen en gebouwen (w.o. ligboxenstallen). Verder houdt de FLC zich bezig met de commissiehandel, de opslag en de verwerking van inlandse granen. In 1963 werd gestart met de verkoop van gebruiks- en technische artikelen in een winkel. Belangrijk is de mestkuikenproduktie, waarmee aan het eind van de jaren ’60 is begonnen op contractbasis: in ruil voor vaste voederlevering worden minimumprijzen gegarandeerd (in 1974 plm. 300.000 mestkuikens). De omzet over 1973 bedroeg ruim 20 miljoen gulden.
