(Bernardo), ital. dichter, geb. 1493 te Bergamo, gest. als stadhouder van Ostiglia 1569. Men heeft o. a. van hem 't romantisch epos L'Amadigi (beste editie 4 dln.
Bergamo 1775).(Torquato), beroemd italiaansch dichter, zoon van den vorige, geb. 11 Maart 1544 te Sorrenlo, gaf 1562 zijn ridderdicht Rinaldo in hel licht, kwam aan het hof van hertog Alfons II te Ferrara 1565, ging met kardinaal van Este naar Frankrijk 1571, liet bij zijn lerugkeer te Ferrara een herderdrama ten tooneele brengen (1573), getiteld Aminta, dat tot op heden door niets van dien aard is overtroffen, en voltooide in 1575 zijn Gerusalemme liberala. Aan het hof van Alfons II (zie ESTE) had T. de genegenheid gewonnen van diens twee zusters Lucretia en Leonore: voor laatstgenoemde voedde T. eenen sterken hartstocht, die hem bij den hertog geheel in ongenade bracht, en hem zooveel verdrietelijkheden berokkende, dat zijn verstand er door verbijsterd werd: in eene vlaag van waanzin verliet hij Ferrara, zonder geld en zonder doel (1577); te Napels aangekomen bij zijne zuster, deed deze al hel mogelijke om hem te bedaren, doch hij verliet haar spoedig, hield achtereenvolgend verblijf te Mantua, Urbino, Turijn, doch had nergens rust of duur; 1579 waagde hij het terug te keeren naar Ferrara, waar de hertog, die woedend op hem was, hem dadelijk liet opsluiten in een gekkenhuis. Zeven jaren zat T. opgesloten ; toen eerst (1586) werd hij, op aandrang van verscheidene italiaansche vorsten en van den paus, in vrijheid gesteld. Hij hield nu afwisselend verblijf te Mantua, Napels en Rome, werd gevleid en gezocht door vorsten en grooten, doch was met dat al ongelukkig, en leed van tijd tot tijd aan vlagen van krankzinnigheid, totdat ihij 25 April 1595 in het klooster SanOnofrio te Rome stierf. De volledigste editie der werken van T. is die van Rosini (30 dln. Pisa 1820 —21). Van zijne meesterstukken bestaan in de meeste europ. talen verschillende overzettingen.
