laatste koning van Mexico, regeerde aldaar sedert 1502, en had door zijne veroveringen zijn grondgebied aanmerkelijk vergroot, toen de Spanjaarden, onder aanvoering van Cortez, zijn rijk overweldigden 1519 op eene geveinsde manier. Na gastvrij en gul door hem ontvangen te zijn, maakten ze zich van zijn persoon meester, onder voorwendsel, dat hij hen verraderlijk bejegende.
In eenen opstand, die zijne onderdanen beproefden om hem te bevrijden (1520), werd hij gekwetst op het oogenblik, waarop hij voorwaarts trad om hen tot onderwerping aan te manen. Hij weigerde alle geneeskundige hulp en zelfs alle voedsel, besloten (gelijk hij dan ook werkelijk deed) zich te laten doodhongeren. Hij had verscheidene kinderen, van welke het vierde door de Spanjaarden gedoopt werd onder den naam van don Pedro, die vervolgens de stamheer werd der graven van M. en van Tula.Een andere M., bijgenaamd de Oude, had reeds over Mexico geregeerd vóór de komst der Spanjaarden 1445—83).
