Geographisch- historisch woordenboek

Servaas de Bruin, D. Noothoven van Goor (1869)

Gepubliceerd op 29-11-2021

Jozef Bonaparte

betekenis & definitie

oudste broeder van keizer Napoleon 1, geb. 7 Jan. 1768 te Corte op Corsica, was bestemd voor de rechtsgeleerde loopbaan, en nog niet lang gehuwd met Julie Clary, de dochter van een koopman te Marseille, toen de verheffing van zijnen broeder hem 1796 tot het openbare leven riep; 1797 ging hij als fransch gezant naar Rome, doch verliet die stad na den moord, daar gepleegd op zijn aide-de-camp Duphot (zie dat art.). Gedurende het consulaat gebezigd als diplomaat, teekende hij 1801 den vrede van Luneville, 1802 dien van Amiens, werd bij de oprichting van het keizerrijk verheven tot prins des rijks, en 30 Maart 1806 tot koning van Napels en Sicilië.

Na eene korte regeering, waarin hij zich bij het napolit. volk bemind had gemaakt, zonder evenwel den adel voor zich te kunnen winnen, verplaatste Napoleon I hem 6 Juni 1808 naarMSdrid, op den troon van Spanje, die hem echter door het spaansche volk gewapenderhand betwist werd. Tweemaal zag hij zich genoodzaakt zijne nieuwe residenlie-slad te verlaten, en eindelijk, na de nederlaag bij Vittoria, keerde hij 1813 voor goed in Frankrijk terug, werd 1814 luitenant-generaal des rijks en opperbevelhebber der nationale garden, sloot de capitulatie van Parijs, en begaf zich na de abdicatie van Napoleon naar Zwitserland (Waadt). In 1815 weder in Frankrijk verschenen, ging hij na den slag van Waterloo scheep naar Noord-Amerika, waar hij onder den naam van Graaf van Survilliers elf jaren doorbracht, hoofdzakelijk in Nieuw-Jersey. In 1830 protesteerde hij, ten gunste van den hertog van Reichstadt, tegen de troonsbeklimming van Lodewijk Filips, ging 1832 naar Engeland, bekwam 1841 vergunning om in Italië te wonen, en stierf te Florence 28 Juli 1844. Hij was een verstandig, goed, en in zijne manieren eenvoudig man; veel licht over de geschiedenis des keizerrijks werpen zijne: Mémoires et correspondance politique et militaire du roi Joseplt, in 't licht gegeven door A. du Casse (10 dln. Parijs 1853—55).

< >