of Buddhaismus, de godsdienst van Buddha,die tegenwoordig, in verschillende sekten gesplitst, meer dan twee honderd millioen belijders telt. Om de 5000 jaren heeft de mensch-wording van Buddha plaats, in dier voege, dat 5000 jaren na den dood van eiken geincarneerden Buddha een nieuwe op de aarde verschijnt.
De vijfde Buddha, met name Buddha-Maitreja wordt derhalve door de Buddhisten op de wereld verwacht omstr. het jaar 4500 onzer tijdrekening, en zal dus nog 26 eeuwen op zich laten wachten. Totdat die nieuwe messias der Buddhisten komt, blijft Boeddba-Gaoetama, ook Sjakiamoeni genaamd (zie het vorige art.) hunne opperste godheid, die op de aarde vertegenwoordigd wordt door eenen hoogepriester. De buddhistische priesters scheren zich het hoofd kaal, leven in den ongehuwden staat, en wonen veelal zanten in kloosters.De leer van het B. is, dat de mensch slechts door de deugd totade zaligheid komt. Wie op aarde goed leeft, wordt reeds hier beneden een Buddha (d. i. een wijze), en wordt na zijnen dood vereenigd met het Opperwezen (Nirwana genaamd, d. i. rust, zaligheid). De zielen van hen, die niet goed leven, worden na hunnen dood overgeplaatst in het ligchaam van een of ander alsdan ter wereld komend dier. —• Ofschoon volgens het leerstelsel der Buddha-menschwording (zie hierboven) het B. reeds 17 a 18 duizend jaren oud zoude zijn, is de meest waarschijnlijke schatting, dat het B. zich in Indiè is beginnen te vormen circa drie duizend jaren geleden, dus 1000 j. v. Chr. Reeds in de 3e eeuw v. Chr. breidde het zich uit eenerzijds naar Tibet, andererzijds naar Ceylon en Java. Sedert de geboorte van Chr. stonden de Buddhisten bloot aan de hevigste vervolgingen der Brahmanen, die hen uit geheel Voor-Indié verdreven. Daarentegen werd het B. toen heerschend in Indië aan gene zijde van den Ganges, en breidde zich vervolgens uit naar China, waar Buddha deu naam ontving van Fo of Fou; later drong het B. door in Japan, alsook onder de Mongolen, Kalmukken en eenige verwante volkeren in noordelijk Azië.De heilige boeken der Buddhisten, die oorspronkelijk geschreven waren in het Sanskrit, werden nu in het Pali overgezet, vervolgens ook in de talen derTibetanen, Chinezen, Mongolen en Kalmukken, terwijl in al die talen en ook in andere (bijv. het Singaleesch, het Birmaneesch, het Siameesch,enz.) talrijke Commentariën op de heilige boeken werden geschreven. De verzameling boeken van het B., de K'hagioer, d. i. de Wetten, beslaan niet minder dan 108 boekdeelen. De laatste hoogepriesters van Buddha leefden in China, waar de 35e in 713 onzer jaartelling stierf. In de 14e eeuw kwam de zetel van den buddhisti— schen hoogepriester naar Tibet, waar hij den tibetaanschen naam Lama (d. i. Priester) en in de 16e eeuw den naam Dalaï-Lama (d. i. Zee-priester) ontving. Bij de Mongolen heeten de buddhist. priesters Lama, in Japan heeten ze Bonzen ,in Siam dragen ze den naam van Talapoinen. Over het B. kan men lezen: Burnoufs Introduction a l'histoire Au, Boudihisme Iniien (dl. 1, Parijs 1844); Barthélemy de St. Hilaire's Le Bouddha el sareligion (Parijs 1860);Koppens Die Religion des Buddha (2 dln., Berlijn 1857 —59); Wassiljew’s Der Buddhismus, seine Dogmen und seine Literatur (dl. l,Petersburg 1860) ;Hardy’s Manual of Buddhism (Londen 1858); enz.