haesitatio linguae, is geen bepaald gebrek in de uitspraak, maar een krampachtige stoornis in het vlot uitbrengen van de woorden, tengevolge van plotseling intredende onwillekeurige spiersamentrekkingen in het gebied der spraakmusculatuur; bij de pogingen om de macht over de spraak te herkrijgen worden dan letters en lettergrepen hortend en stootend en onder allerlei ongewone bewegingen herhaald, totdat de belemmerende spiercontracties ophouden. Men beschouwt het stotteren als een spastische coördinatieneurose (Kussmaul). Oorzaken: overerving, verkeerd voorbeeld in de kindsheid, verwaarloosde opvoeding op het punt der spraak, zenuwziekten.
Bij personen met een gevoelig zenuwstelsel kan onder invloed van een schrik of aandoening tijdelijk S. optreden. Door bespotting en streng optreden, wordt het gebrek in plaats van verbeterd, zeer verergerd.
In den loop des tijds zijn verschillende methoden ter genezing van het stotteren uitgedacht; de meest wetenschappelijke is die van Gutzmann, die behalve op een rijke ervaring en langdurige waarneming van den ontwerper zelf, op onderzoekingen van Johannes Muller, Kussmaul, Du Bois-Reymond, steunt. Zijn methode steunt op physiologische grondslagen, doch is in zooverre een suggestiebehandeling, dat begonnen wordt met den lijder de overtuiging in te prenten en door proeven de zekerheid te geven, dat hij de voor het normale spreken noodige spierbewegingen in zijn macht heeft en dus uitvoeren kan. Meer en meer bestaat de gelegenheid om door methodische ademhalings- en spreekoefeningen en spierbewegingen (vooral van de tong) van S. bevrijd te worden.
