Ewoud Sanders woordenboeken

Ewoud Sanders (2019)

Gepubliceerd op 07-02-2017

Sjampetter

betekenis & definitie

Sjampetter is in de betekenis 'borrel' in 1881 gebruikt in Gent. Sjampetter - dat soms ook als champetter, champeter of sampetter wordt geschreven - is een verbasterde verkorting van garde champêtre 'veldwachter'. De veldwachter is in de Vlaamse volkscultuur nauw verbonden met het drinken van een borrel. Hij kwam namelijk controleren of de kroeg op tijd sloot. En toen het in 1919 in Vlaanderen bij wet verboden werd om in openbare lokalen sterke drank te schenken, was het aanvankelijk de veldwachter die daarop toezag. Door een borrel naar de veldwachter te noemen, staken de drinkers met dit alles de draak. Van een dronken persoon zei men spottend hij heeft den veldwachter gezien.

Deze uitdrukking is al in 1887 aangetroffen. Men zei ook sjam- petteren, voor 'iemands glas opdrinken' ofwel het glas 'in beslag nemen'. In sommige delen van Vlaanderen werd sjampetter gebruikt voor 'dubbele borrel'. Ook garde en garde champêtre zijn als borrel naam gebruikt, maar sjampetter is de meest gangbare vorm en komt nog steeds voor. Vergelijk diendertje, gatlikker, gendarm en politiepet.