We zouden het door de aanslagen in de Verenigde Staten bijna vergeten, maar ook Europa werd in 2001 door een ramp getroffen, en wel door de MKZ-crisis. In Nederland duurde de crisis van 21 maart tot 25 juni. In die periode werden 2900 bedrijven ontruimd. Zo’n 277.000 runderen, varkens, schapen en herten werden gedood. De totale economische schade wordt geschat op 2,8 miljard gulden.
Mond- en klauwzeer bestaat al eeuwen (een oude naam voor de ziekte die het afgelopen jaar aan een tweede jeugd begon is tongblaar), maar de afkorting MKZ is nieuw, net als tientallen gelegenheidssamenstellingen met deze afkorting. Voorbeelden zijn MKZ-bloedonderzoek, MKZ-keuring, MKZ-test en MKZ-verklaring. Dát mond- en klauwzeer opeens werd afgekort behoeft niemand te verbazen, want we zijn de laatste jaren steeds meer gaan afkorten. Bovendien kan mond- en klauwzeer spellingproblemen opleveren, met name in samenstellingen.
De belangrijkste taalkundige invloed van de MKZ-crisis is dat ruimen een zeer negatieve bijklank heeft gekregen. Eerder werd het gebruikt voor ‘ontruimen’ of voor ‘dood vee afvoeren’, maar sinds de MKZ-uitbraak is ruimen een eufemisme geworden voor ‘doden, slachten’. Men sprak ook opeens van ruimingszone en ruimbeleid (ruimingsgebied en preventieve ruiming bestaan al sinds 1997).
Vergelijk dierenmotel en melkdubbeltje.
