Encyclopedie van Noord Brabant

Anton van Oirschot (1985-1986)

Gepubliceerd op 20-10-2020

SALLE, DE LA

betekenis & definitie

broederorde, genoemd naar de oprichter, Jean-Baptiste de la Salle (1651-1719) oorspronkelijk een louter Belgische orde uit Baarle-Hertog. In 1913 ging men over tot de bouw van een Nederlands studiehuis, dat juist gereed kwam bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog.

De Vlaamse juvenisten vertrokken naar Oost-Vlaanderen en met de overgebleven 18 Nederlandse jongens werd in Baarle-Nassau/Hertog het eerste Nederlandse juvenaat geopend.Na enige jaren was het broederbestand opgelopen tot 55. In 1931 werd de school erkend als kweekschool met bevoegdheid tot examineren. Behalve met het beheren van een lagere school bemoeiden de broeders zich veel met de jeugdbeweging en richtten de „Jonge Wacht” op, geïnspireerd door de padvinderij, waaraan de Duitsers in 1942 een eind maakte.

In 1958 werd de eerste Nederlandse broeder provinciaal benoemd, die de residentie verhuisde naar Den Haag, waardoor Baarle na 22 jaar ophield moederhuis te zijn.

Het juvenaat dat eerst onder de aartsbisschop van Mechelen ressorteerde, kwam in 1951 onder het Bisdom Breda. Nadat tengevolge van de Mammoetwet de eerste meisjes hun intrede gedaan hadden, volgde in 1969 de beslissing het internaat op te heffen, waarna het gebouw benut werd voor het project Samenlevingsopbouw (SOB). In 1985 vertrokken de laatste broeders naar Cuijk.