tramwagen, die door een paard werd getrokken. Eerst kwam een aantal stadslijnen in exploitatie, in 1881 in 's-Hertogenbosch, daarna intercommunale lijnen.
De eerste stoomtramlijnen werden in die tijd eveneens aangelegd. Breda-Oosterhout in 1880. De paardetram werd al gauw verdeeld in specifieke stadsnetten (zoals Den Bosch), intercommunale lijnen (zoals Eindhoven-Geldrop), lijnen naar de periferie (zoals Breda-Ginneken, Breda-Liesbos, ’s-Hertogenbosch-Vught, aanvankelijk een stoomtram, Breda-Mastbos) en als aanvoerlijn voor de stoomtram: Sint-Michielsgestel-Vught en Geldrop-Heeze. Ouder, uit 1903. was daarbij de paardetram Ginneken-Ulvenhout. Voor 1930 waren ze allemaal opgeheven; eerst gedeeltelijk vervangen door de stoomtram, daarna door autobusdiensten.Bron: W. Leideritz, De paardetram in Nederland.
