a. binnendijk die tot 1877 Oostergo beschermde tegen opgewaaid water uit Zevenwouden. Begon bij Irnsum (in de Boorne de Irnsumerzijl), volgde de N. oever van de Boorne tot N. van Oosterboorn, liep over Warniahuizen naar de grens tussen Smallingerland en Opsterland en langs die grens oostwaarts tot de hoge gronden bij Beets.
Het dijkvak O. van Wamiahuizen heette Oude Leppedijk of Zijdewend; vervangen door de meer Z. gelegen Nieuwe Leppedijk (1831). Het dijkvak Imsum-Oosterboom is wrsch. van voor 1000; voortzetting van de O. Middelzeedijk langs de Boorneslenk. Na de opslibbing van de Middelzee en het graven van de Oude Wetering (voor afvoer van het Boomewater) werd de L.-dijk binnendijk. De dijk O. van Wamiahuizen bestaat wrsch. uit vakken van oude dorpspolderdijken. Het beheer van de dijk was aan de L. In 1877 besloten de Staten tot openstelling van de zijlen in de L.-dijk.
b. boezemwaterschap in Idaarderadeel en Utingeradeel (1300 ha). Opgericht 1913. Doel: regeling waterstand en aanleg van twee wegen, nl. van Akkrum, langs de Boorne naar de weg Grouw-Irnsum, gedeeltelijk over de Leppedijk, en een weg van de Leppedijk over Birstum naar Grouw. De laatste is later door de gemeenten overgenomen. Het Prinses-Margrietkanaal splitst het waterschap in twee delen, elk met eigen elektrisch gemaal, zodat het stoomgemaal onder Grouw nu buiten werking is.
Leppezijl, zie Dantumazijl, Klaarkampsterzijl.