Vele herbergen (op kruispunten) aan het water hadden vooral ’s winters klanten. Men kon er boerenkoffie krijgen en ’s avonds klonk de viool.
Bekend waren De Dille (bij Oosterwierum), Bartlehiem, Birdaard, Hulkenstein (Oosterlittens), Abbegaaster ketting, Altenburg (bij Tietjerk), Froskepölle (Z.O. van Lwd.), Oostergo (Grouw), Galamadammen (bij Koudum), Oudeschouw (bij Akkrum), Bergumerdam. Sommige waren ook bekende waterherbergen. In de 20ste eeuw zijn de meeste verdwenen, zie IJstoerisme.
Zie: Reg. Leeuw. Cour., 68; I.H. xxii (1940), 271-274.
