Voortgekomen uit de Sociaal-Democratische Bond, ontstaan na de scheuring in de S.D.A.P. (1909). Zij is marxistisch en gekenmerkt door strenge partijdiscipline.
Haar blad ‘De Tribune’ werd voor de oorlog in beslag genomen, wegens ongeoorloofde aanvallen op staat en godsdienst.In W.O. II waren haar aanhangers (na de Duitse aanval op Rusland in 1941) sterk vertegenwoordigd in het verzet. ‘De Waarheid’, illegaal, had vele lezers. In 1945 is de C.P.N. weer opgericht. Bij de verkiezingen van 1946 verkreeg ze vele stemmen (tien zetels in de Tweede Kamer). Vooral na de gebeurtenissen in Tsjechoslowakije sterke achteruitgang. Thans in het isolement.
De aanhang in Frl., waar het socialisme steeds een ethische inslag heeft gehad, is nimmer groot geweest. Bij de verkiezingen van 1956 behaalde de C.P.N. 8887 stemmen (3,5 pct. van het totaal), waarvan in de gem. Heerenveen 1523 stemmen (11,4 pct. van het totaal) en in Lwd. 1566 stemmen (3,5 pct. van het totaal); in 1958 3,4 pct.
