Bij gebrek aan staatkundige eenheid is het, wat betreft de Middeleeuwen, niet mogelijk te spreken van een specifiek ‘Groningse’ geschiedenis of geschiedschrijving. Voor het latere territorium van het gewest/de provincie Groningen dient men voor die tijd dan ook tevens de ‘Friese’ geschiedschrijvers te raadplegen, zoals de kroniek van de kloosterabten van Wittewierum, Emo en Menko.
Ook het anonieme ‘Verhaal over Groningen, Drente en Coevorden; Quedam Naraccio’ (uit het begin van de 13de eeuw) omvat al een breder geografisch gebied. Belangrijke stad-Groninger geschiedbronnen zijn onder andere de kronieken van Johan van Lemego (rond 1430) en Sicke Benninge (begin 16de eeuw). Van de latere geschiedschrijvers noemen we slechts Abel Eppens en vooral Ubbo Emmius, die de eerste rector magnificus van de Groninger universiteit werd. Een bijzondere plaats nemen de Memoriën (1584) van Fresinga in, van wie is aangetoond dat hij de auteur Johan van der Corput is geweest. Eigenaardig als ‘egodocument’ is het dagboek (1663-1665) van Gerard Udinck. De moderne wetenschappelijke geschiedschrijving nam pas in de 19de eeuw een grote vlucht.
Tekstuigaven en monografieën vonden onder meer een plaats in de Groningsche Volksalmanak en in de Bijdragen tot de geschiedenis en oudheidkunde inzonderdheid van de provincie Groningen. De geschiedenis van Groningen vond ook aan de eigen universiteit eminente beoefenaars, zoals P.J. Blok, J. Huizinga, I. H. Gosses, jhr.
P.J. van Winter, A.G. Jongkees, E.H. Waterbolk en A.Th. van Deursen.Lit.: 'Mythe en geschiedschrijving in Nederland en Friesland’, It Beaken, tydskrift fan de Fryske Akademy 56 (1994) nr. 2/3: C. Santing (red.), De Middeleeuwen in Groningen (Groningen 1997); H. van Rij (red.). Een verhaal over Groningen, Drente, Coevorden (Hilversum 1989), J.Postema, Johan van der Corput 1542-1611. Kaartmaker, vestingbouwer, krijgsman (Kampen 1939); W. Bergsma (red.), De wereld volgens Abel Eppens. Een Ommelander boer uit de 16de eeuw (Groningen en Leeuwarden 1988); H.
Niebaum en F. Veldman (red.), Tol tijdverdrijf in ballingschap (1663-1665). Dagboek van Gerard Udinck, een Groninger gildeleider uit Westfalen (Groningen 1988).
