(Ferwerd 1795 - Groningen 1875)
Vader van onder meer Jetzo en Willem (W.B.S.) Boeles. Sinds 1817 predikant in Pingjum (Frl.), Noordlaren (1825-1827), aldaar opgevolgd door H. de Cock en Noorddijk (tot 1870). Eredoctoraat in Groningen (1850). Invloedrijk predikant in de Hervormde Kerk door een reeks van functies waaronder het presidentschap van de landelijke synode (1853) en door een zeer grote hoeveelheid publicaties, waaronder populariserende en didactische. Op latere leeftijd trok hij zich vanaf 1857 langzamerhand uit het openbare leven terug na het kort na elkaar overlijden van twee van zijn zoons (Jetzo, predikant in Warfhuizen en Petrus (Piet), evenals zijn vader predikant in Pingjum).
Steunde de zogeheten Groninger Richting in de strijd tegen de Afscheiding vooral door zijn Over Staatsregt, Hervormd Kerkbestuur en Separatismus (1838), een omvangrijke en strijdvaardige reactie op Groen van Prinsterers De Maatregelen tegen de Afgescheidenen aan het Staatsregt getoetst (1837).
Vooral kerkrechtelijke, historische en talige interesses kenmerken zijn werk. Sprak onder meer een leerrede uit bij de juist weer ingevoerde herdenking van Groningens Ontzet (1839) en is de auteur achter het door het Provinciaal Kerkbestuur uitgegeven De Predikants-beroeping in de Hervormde Gemeente 't Zandt (1860) over aspecten van het collatierecht.
Zijn talige belangstelling bleek al vroeg, toen hij Halbertsma’s lofdicht op Gysbert Japicx bij diens herdenking in Bolsward (1823) uit het Nederlands in het Fries overzette. Ook delen van het Nieuwe Testament vertaalde hij in het Fries. Vanaf zijn predikantschap in Noordlaren begon Boeles, geholpen door zijn zoons, stof te verzamelen ten behoeve van een Gronings dialectwoordenboek op historische en taalvergelijkende basis. Dat werd aanvankelijk niet uitgegeven, maar in 1992 teruggevonden. Daarna verscheen dit Idioticon Groninganum - feitelijke voorloper van werk van H. Molema en K. ter Laan en zelf te zien als voortzetting van M.Th. Laurman - alsnog (1997).
[Reker]
Lit.: S.J.H. Reker, ‘Ga heen en leer - bij wijze van inleiding’ in: P. Boeles, Idioticon Groninganum. Vergelijkend Woordenboek van den Groningschen Tongval (Groningen en Bedum 1997) 11-62.
