Dokterswoordenboek

Jannes van Everdingen (2010)

Gepubliceerd op 23-02-2017

rudiment

betekenis & definitie

1) Vroegst herkenbare begin van een orgaan of ledemaat; 2) niet meer tot ontwikkeling komend lichaamsonderdeel dat verre voorouders wel hadden (uitspraak: ruu-die-MENT).

De bioloog Charles Darwin vond in de negentiende eeuw het begrip ‘rudimentair orgaan’ uit voor delen van ons lichaam die bij ons geen belangrijke functie meer hebben, maar dat wel hadden bij verre voorouders of bij verwante zoogdieren. Zo hebben wij een stuitbeen boven de billen (vroeger het begin van een staart), een blindedarm en verstandskiezen (de achterste kiezen, die sommige mensen pas in of na de puberteit krijgen, en anderen nooit).

Darwin dacht na over hoe de mens uit andere soorten op aarde kan zijn voortgekomen en ontwikkelde de ‘evolutietheorie’. Hij vond dat lichaamsdelen die ‘nergens goed voor zijn’ bewijzen dat de mens uit de aap is voortgekomen. Maar door nieuwe medische kennis blijkt dat sommige ‘nutteloze’ organen toch wel ergens goed voor zijn... Zo dachten dokters vroeger dat de blindedarm een nutteloos overblijfsel was van een orgaan dat voor onze voorouders wel een belangrijke functie had. Nu vermoeden ze dat de blindedarm helpt bij het aanmaken van afweerstoffen en dat hij een deel van de darmen tegen infecties en kanker beschermt.