Historische collectie Nederland

Rijksdienst voor het cultureel erfgoed (2019)

Gepubliceerd op 13-06-2019

Maycrete-woningen

betekenis & definitie

Een Maycrete-woning is een prefabwoningtype dat na de Tweede Wereldoorlog op diverse plaatsen in Nederland gebouwd is als noodwoning. De naam is een samenvoeging van de naam van de ontwerper, de Amerikaanse architect Bernard Maybeck en het Engelse woord 'concrete', dat beton betekent. In totaal zijn in Nederland ten minste 930 van deze woningen gebouwd, grotendeels in Noord-Brabant, Zeeland en Gelderland.

Deze noodwoningen waren bedoeld om de woningnood op te lossen die ontstaan was doordat een deel van de Nederlandse woningen bij oorlogshandelingen was verwoest. Na de oorlog werd het Noodvolkshuisvestingsbesluit (1945) van kracht. Gemeenten die meer dan 20% van het woningbestand hadden verloren, konden in aanmerking komen voor noodwoningen.

Onder voorwaarde dat de noodwoningen niet langer dan tien jaar zouden blijven staan, mocht worden afgeweken van de gemeentelijke bouwvoorschriften.Diverse systeembouwprojecten werden begonnen, en het Ministerie van Openbare Werken en Wederopbouw bestelde bij Maycrete Sales Ltd. in Engeland onderdelen voor Maycrete-woningen. Deze twee-onder-één-kap-woningen werden voornamelijk uit gewapend beton en hout vervaardigd. De fundering bestond uit een ringbalk van beton.

Hierop lag een met asfalt bestreken betonnen vloer.

De wanden leken wel wat op een schutting en bestonden uit stijlen van schokbeton met daartussen platen van waterdicht beton, aan de binnenzijde afgetimmerd met hardboard. Het plafond was van zachtboard en het zadeldak was afgedekt met golfplaat van asbestcement.

Wegens deviezengebrek werden alleen de wanden en het dak uit Engeland aangevoerd. Het houten binnenwerk werd in Nederland vervaardigd. De woningen waren geheel gelijkvloers en bevatten een woonkamer, drie slaapkamers, een badkamer met toilet en douche, die alleen via de ouder-slaapkamer bereikbaar was, een keuken en een inpandige berging.

De plattegrond van de Nederlandse versie is aangepast door H. van Saane en week af van de Engelse, die geen gang kende. De Maycrete-woningen vielen onder de in Nederland gebouwde noodwoningen op doordat ze geen apart toilet hadden, maar dit in de badkamer was geïntegreerd.

De levensduur werd destijds geschat op circa tien jaar, maar de woningen bleken in de praktijk veel langer mee te gaan.

Hoewel een deel van de woningen inmiddels is gesloopt, onder andere voor uitbreidingsplannen of wegen, zijn Maycrete-woningen nog steeds in Nederland te vinden in Arnhem, Breda, Eindhoven, Nijmegen, Oss en Tilburg. In Eindhoven, waar veel van deze woningen zijn gebouwd, worden ze "Makrietjes" genoemd. De woningen zijn populair bij de bewoners, omdat ze een lage huur hebben, geheel gelijkvloers zijn en op naar verhouding grote kavels zijn gelegen.

Een aantal sloopplannen is na druk van de bewoners afgeblazen.