Wat is de betekenis van Rijm?

Rijm is een klankovereenkomst tussen woorden of beklemtoonde lettergrepen die zich in elkaars nabijheid bevinden (b.v. elkaar onmiddellijk opvolgen). Ook woorden die verder uit elkaar staan kunnen door een gelijke klank aan elkaar verbonden worden. Er zijn verschillende soorten rijm.

In het alledaagse taalgebruik verstaat men onder ‘rijm’ dat de laatste woorden van een aantal vers­regels gelijke eindklanken hebben (‘kinderen-verminderen’), maar in de versleer heeft het begrip een wat uitgebreidere betekenis: de herhaling van een of meer beklemtoonde klanken (klinkers of medeklinkers) die niet te ver van elkaar afstaan.

(o.), het gedeelte van een lettergreep dat na de onset komt en waarmee wordt gerijmd.

1. s., rym, rime, ryp; er vormt zich —, it friest rûch; met — bedekt, rimich, rûchferzen. 2. s.n., rym (it).

...

(v. Gr. rhuthmos, rhythme(?); Fr. rime), gelijkheid in klank (en wel zowel van laatste beklemtoonde klinker als van slot-medeklinker[s]) tussen 2 of meer versregels, in verband met het rhythme gehoord. Ook: klank(woord) op een andere klank (woord) rijmend; berijmd dichtvoortbrengsel van bescheiden omvang en kwaliteit.

I. m.; bevrozen dauw, rijp. II. o. -en, rijmpje; 1. gelijkheid van klank in verband met het rhythme of de klemtoon in verzen of in woorden, inz. gelijkheid van klank der laatste betoonde lettergrepen in dichtregels, benevens der onbetoonde, die er op mochten volgen: staand of mannelijk rijm, nl. van betoonde slotlettergrepen, b.v. vaan: baan, wee:...

gelijkluidende eindklank v. versregels, één v/d grondslagen der verskunst, ofschoon geen noodzakelijke voorwaarde. Er zijn vele soorten v. rijm: mannelijk rijm, als de laatste lettergreep den nadruk heeft; vrouwelijk rijm als o/d rijmende lettergreep nog een toonlooze volgt; dubbelrijm als de twee laatste lettergrepen v/e regel o/d 2...

(philol), in het algemeen: overeenstemming van klanken tusschen woorden of lettergrepen; men onderscheidt ➝alliteratie of beginrijm, ➝assonantie of halfrijm, en ➝eindrijm. R. wordt speciaal gebruikt ter aanduiding van het eindrijm. Lit.: J. Geurts, Bijdrage tot de Gesch. v. h. R. in de Ned. poëzie (2 dln. 1904-’06).