De meest tot de verbeelding sprekende schildpadden zijn de reuzen die onder meer op de Galapagoseilanden en de Seychellen worden gevonden. Helaas in slechts kleine en veelal steeds verder teruglopende aantallen.
Een paar honderd jaar geleden waren er nog honderdduizenden; op Galapagos alleen al meer dan een half miljoen. Zonder door vijanden te worden bedreigd – hoogstens de jongen door roofvogels – leidden ze een onbekommerd leven waarbij ze tot een enorm formaat konden uitgroeien, het schild tot 1.20 meter, en totaal meer dan anderhalve meter. Die groei gaat overigens heel snel; dat een schildpad groot en zwaar is wil daarom nog niet zeggen dat hij ook heel oud is. Een naar Houston in Texas overgebracht exemplaar van vier kilo was bijvoorbeeld na negen jaar 74 kilo; een van veertien kilo die in Californië terechtkwam, was zeven jaar later bijna 160 kilo en een andere van dertien kilo haalde na vijftien jaar ruim 185 kilo. De zwaarste die men ooit heeft gewogen was ruim 260 kilo. Men heeft kunnen vaststellen dat de groei de eerste jaren snel gaat en met het ouder worden afneemt. De grote aantallen van weleer zijn in vroeger jaren danig gedecimeerd door zeerovers, walvisjagers en de bemanningen van oorlogsschepen die hun voorraad vlees op goedkope en simpele manier op de eilanden konden aanvullen. De schildpadden konden in de ruimen der schepen – soms tot 300 per lading – maandenlang zonder voedsel en water in leven blijven, zodat er voor lange tijd vers en smakelijk vlees aan boord was. Die trieste periode, waarin de kusten der eilanden bezaaid waren met kapotgehakte schilden, ligt gelukkig achter ons. Voor de schildpadden is de situatie desondanks weinig beter geworden, want nu worden ze – buiten de enkele visser die het nog op ze gemunt heeft – belaagd door de dierscharen die de mens op de eilanden heeft gebracht: honden, katten, varkens en ratten, die dan wel geen directe bedreiging voor de kolossen vormen, maar wel voor de eieren en de jongen. En geiten en koeien eten hun voedsel op.
Nu leven er op Galapagos naar schatting niet meer dan 7000 stuks. Ze worden officieel beschermd, maar controle op de naleving van de wetten is op de vele eilanden een heel moeilijke zaak.
Oorspronkelijk kwamen ze op tien eilanden voor, waarbij ieder eiland zijn eigen schildpadvorm had, aangepast aan de eisen die er ter plaatse werden gesteld. Op een der eilanden, Isabela, dat uit vijf vulkanen bestaat, vindt men zelfs rondom iedere vulkaan een afwijkende variëteit.
De bedreiging waaraan de schildpadden bloot staan, is voor verscheidene dierentuinen in de wereld aanleiding geweest, te trachten met de dieren te fokken. Na vele jaren van experimenteren heeft vooral San Diego grote successen geboekt. De eerste keer in 1958 toen daar vier jongen uit hun ei kropen, kleine diertjes van 60 tot 70 gram. Na een jaar wogen ze tussen de 527 en 968 gram en toen ze drie jaar oud waren, was hun gewicht opgelopen van 6.8 tot 8.8 kilo. In diezelfde periode groeide hun schild van 60 à 70 millimeter tot 32 à 36 centimeter.
In de natuur legt een wijfje per jaar tussen de twee en zestien eieren, gemiddeld tien, in een met de achterpoten gegraven kuil die ze na afloop zorgvuldig toedekt. De eieren komen na vier tot zes maanden uit. In San Diego vergde het bij een kunstmatige temperatuur van gemiddeld 29 graden 174 tot 190 dagen.
