Artis dierenencyclopedie

H. van de Werken (1969)

Gepubliceerd op 01-11-2023

Kookaburra

betekenis & definitie

Wanneer ze rustig op een tak zitten, zien kookaburra’s of reuzenijsvogels er nogal wijsgerig uit; hun joelend-satanische gelach waarin ze soms kunnen uitbarsten is dat echter allerminst. Waarom ze de rust verstoren, is niet duidelijk.

Soms doen ze het iedere ochtend en avond om daarna wekenlang te zwijgen. Ook laten ze zich wel horen als er een lekker hapje voor hun snavel is weggekaapt, of wanneer ze opgewonden zijn. Kookaburra’s zijn voor een dierentuin gemakkelijke vogels, die zeer hard zijn, zich gemakkelijk aanpassen en niet lastig zijn met eten. In Artis hebben ze verscheidene malen gebroed. Niet altijd met succes omdat de ouders enkele malen een lekker hapje in hun kroost zagen en het opslokten. Anderzijds ging de broedzorg ook wel zo ver dat een jong, dat het jaar tevoren was geboren, naarstig meehielp met broeden en bij het wisselen – normaal broeden beide ouders – netjes in het ‘wisselschema’ meedraaide. Toen men bij het drietal eens een volwassen exemplaar met één van twee pasgeboren jongen in de snavel zag rondstappen, werd deze vogel, die men voor het ‘oude’ jong aanzag, direct weggehaald. Weldra bleek de vergissing: het was een der ouders. Wat voor het overgebleven nestjong niets uitmaakte want dat werd door de andere ouder en zijn broer of zus uitstekend verzorgd.

In de natuur broeden de vogels in boomholten en vaak in zelf uitgehakte gangen in termietenheuvels, die meer dan 60 centimeter diep kunnen zijn. In Artis was deze situatie nagebootst door een stuk pijp half in de grond te graven.

Aanvankelijk bewoonden de kookaburra’s voornamelijk het oosten van Australië. Vele jaren geleden zijn ze ook in het westen uitgezet waar ze nu geheel zijn ingeburgerd. Op sommige plaatsen worden ze vervolgd om hun te ver gaande belangstelling voor jonge vogels maar het aantal dat ze daarvan oppeuzelen, weegt lang niet op tegen de grote hoeveelheden schadelijke insekten en ander klein gedierte die ze dagelijks verwerken. Slangen behoren tot hun favoriete hapjes. Is zo’n prooi wat te groot, dan schijnt de ijsvogel de slang van grote hoogte op rotsachtige bodem te laten vallen zodat de wervelkolom van het reptiel breekt en het gemakkelijker is te verwerken.

Totale lengte ong. 40 cm.

Bovenzijde donkerbruin, vleugels idem met blauwe vlekjes; kop en hals bruinachtig wit met bruine streep over midden kruin en bruine vlekken om ogen. Onderzijde bruinachtig wit. Bovenkant staart bruin met zwarte dwarsbanden, onderzijde wit met smalle bruine dwarsstrepen. Bovensnavel zwart, ondersnavel bruin.

Voedsel: Insekten, reptielen, vogeltjes, kleine zoogdieren enz.

Simpel nest van takjes; 2-4 witte eieren; broedtijd in Artis en in natuur 27-29 dagen. Jongen kaal en blind; na 10 dagen ogen open, na 5 weken fladderen, eten na 2 mnd zelf.

Behoort tot ijsvogels; wordt ook bosijsvogel genoemd.

Kookaburra, Laughing Kingfisher • Jägerliest, Lachender Hans • Martin pêcheur géant

Dacelo gigas.

< >