Het is nauwelijks voor te stellen dat de oneindig fragiele, schitterend uitwaaierende stralenkransen die de kokerwormen ten toon spreiden, niets te maken hebben met bloemen, maar alles met wormen, met borstelwormen in het bijzonder. Kokerwormen, juweeltjes van de zee en van elk goed aquarium, zijn leden van een interessante klasse, waarvan er vele in zee leven en die hun naam danken aan de borstelachtige uitsteeksels die, goed of nauwelijks zichtbaar, op het lichaam staan ingeplant.
Onze gewone regenworm is een lid van de groep – evenals bijvoorbeeld de zeepier, de bloedzuiger of de tubifex, bekend bij alle aquariumhouders. De mooiste zijn ongetwijfeld de kokerwormen die in een aantal soorten in de wereldzeeën leven. Zelfs niet zo ver van huis; in de Middellandse Zee, langs de Franse Atlantische kust en hier en daar langs de Engelse kust is er een te vinden, Sabella pavonina. Kokerwormen zijn echte kluizenaars die in zelfgemaakte leerachtige kokers leven welke tot vijftig centimeter lang kunnen zijn. Dat is niet altijd te zien omdat het grootste deel in het zand verborgen is. Zoals ook het dier zelf voor het grootste deel in het verborgene leeft. Want de sierlijke ‘bloem’ is niets anders dan een paar kransen van heel fijne tentakels waarmee voedsel wordt gevangen, microscopisch kleine diertjes, plantjes en organisch afval. Met een groot aantal trilhaartjes wordt de prooi naderbij gewapperd, in slijm gevangen en naar de mondopening vervoerd.
Trilharen aan de buitenkant van het lichaam zorgen ervoor dat de uitwerpselen van de worm onderuit de koker naar boven worden getransporteerd, een noodzakelijke opruiming want de worm schijnt de koker zijn hele leven niet meer te verlaten. Als er gevaar dreigt, kan de worm de hele tentakelkroon razendsnel in de koker terugtrekken. Die snelle beweging is niet alleen noodzakelijk uit veiligheidsoverwegingen, maar tevens wordt al het water uit de koker geperst. Wanneer later de worm langzaam, heel langzaam, zijn tentakelkroon weer uit de koker steekt, wordt het water in zijn schuilplaats automatisch ververst. En wacht de toeschouwer een fascinerend schouwspel: het uitwaaieren van de ijle tentakelkrans.
