Agoeti’s, kleine grappige knaagdieren, leven in een groot deel van Zuid-Amerika, zowel in dichte bossen, in de bergen als aan de kust. Overdag houden ze zich schuil in allerlei holletjes; tegen de avond trekken ze er soms in paren maar meestal in groepjes op uit om in het dichte onderhout voedsel te zoeken en aan beekjes en stroompjes te drinken.
Daarbij volgen ze steeds dezelfde weg, wat de taak van de Indianen, die ze als smakelijk hapje bijzonder waarderen, uitermate vergemakkelijkt. De jagers behoeven de looppaadjes maar te volgen om de agoeti’s uit hun hol te kunnen graven of uit te roken. Het zijn zeer bedrijvige wezentjes. Onvermoeibaar trippelen ze op hun ranke pootjes rond op zoek naar voedsel – vruchten, noten, bladeren, gras – dat bij het eten tussen de voorpootjes wordt gehouden. Het is niet onmogelijk dat ze ook wat dierlijke kost eten. In Artis peuzelde een althans aan een kleine eekhoorn die in hetzelfde verblijf zat. En men dacht nog wel dat twee knaagdiersoorten bij elkaar geen kwaad konden! Samenwoning geeft trouwens vaker problemen, zeker als ze aan hun nieuwe omgeving zijn gewend; dan zijn het brutale rakkers. Voor boomkangoeroes, vier- of vijfmaal zo groot als zijzelf, bleken ze helemaal niet bang te zijn. Ze graaiden de trage kangoeroes bij etenstijd het voedsel zelfs uit de poten of bek.
Onder elkaar zijn ze vaak zeer onverdraagzaam. Vechtpartijen onder de mannetjes zijn aan de orde van de dag. Met de lange knaagdiertanden en de nagels der voorpootjes kunnen ze elkaar behoorlijk toetakelen. In het heetst van de strijd maken ze met de vrij lange achterpoten luchtsprongen van meer dan een meter hoog om bovenop hun tegenstander te belanden.
■ Totale lengte 35-40 cm, hoogte 20-25 cm, staart 2-3 cm.
Geelachtig bruin, donkerder op rug en aan poten, lichter aan buikzijde.
Voedsel: Plantaardig, veel vruchten en noten. Mogelijk ook dierlijk.
Draagtijd 104 dagen; 3-6 jongen in hol; zijn alleen in grootte van ouders te onderscheiden. Lopen direct na geboorte; eten na enkele weken mee van voer.
Komen in verschillende soorten en ondersoorten voor. Worden in West-Indië ook boskonijn of goudhaas genoemd.
Zie ook knaagdieren.
Agouti • Aguti • Agouti
Dasyprocta aguti.
