opvatting die complexe entiteiten reduceert.
opvatting in de wetenschapsfilosofie die stelt dat de natuur van complexe entiteiten steeds herleid kan worden tot meer fundamentele entiteiten.
In die opvatting is bijvoorbeeld een biologisch wezen niets meer dan een verzameling van atomen en moleculen.
Voorbeelden:
Een eerste vorm van reductionisme is het materialisme. In zijn uiterste vorm leidt dit ertoe dat men zegt dat alles waartoe het menselijk brein in staat is ook zal kunnen worden gedaan door een computer. Een tweede vorm van reductie is de fragmentering. Het complete universum is ontleed en uiteengerafeld tot in de kleinste bouwstenen. Dat heeft ertoe geleid dat de wetenschappen precies doen alsof ze de kosmos kunnen uiteenhalen zoals een uurwerk en het achteraf weer kunnen in elkaar knutselen.
http://users.skynet.be/wtm/tek2.htm, 11 januari 1999
Met de opkomst van de moderne scheikunde kwam de speurtocht naar de elementaire bouwstenen van de materie tenvolle op gang. Het daaropvolgend succes van de atoomtheorie, van de kernfysica en van de elementaire-deeltjesfysica is een triomf voor de atomistische visie, ook wel reductionisme genoemd, met als gevolg dat er zelfs stemmen opgaan om wetenschappen zoals biologie en psychologie ook te gaan ontleden in basiscomponenten gefundeerd op de fysica en andere zogenaamde basiswetenschappen. Maar de fysica heeft een probleem want net zoals bij een Russisch Matrëshka poppetje komt er telkens een nieuwe laag van elementaire deeltjes te voorschijn. Waar houdt dit op?
http://www.fys.kuleuven.ac.be/iks/lisol/science/algemeen/algemeen.html
Of willen die eminente wetenschappers mij wijsmaken dat dit verschil in creativiteit terug te voeren tot die twee procent verschillend DNA? Denken zij nu echt dat de hele mens te herleiden is tot zijn DNA? Die manier van denken is reductionisme op zijn ergst: het geheel is niets meer dan zijn delen. Ik voel mij in elk geval geen neefje van de apen, in tegenstelling tot uw redacteur die zich meent te herkennen in chimpansees en gorilla's. Ik zal pas familiale banden overwegen als ik een aap vind die met mij over de evolutietheorie van Darwin wil filosoferen.
De Standaard, 1996
"The God particle schetst in grote lijnen de geschiedenis van het reductionisme, dat wil zeggen de 2500 jaar lange speurtocht van de mensheid naar de kleinste, fundamentele bouwstenen van de materie. Het boek voert langs alle sleutelfiguren die in ultieme deeltjes geloofden. Het beschrijft een lange weg die begint in het oude Griekenland en die uitmondt in Waxahachie in Texas, waar de Super Collider wordt gebouwd."
NRC, 1993
