Algemeen Nederlands Woordenboek

Algemeen Nederlands Woordenboek (2009-heden)

Gepubliceerd op 29-10-2020

n.s

betekenis & definitie

nieuwe stijl.

nieuwe stijl; volgens de gregoriaanse kalender.
In dateringen van historische gebeurtenissen.

Voorbeelden:
In de Nederlanden werd op 10 december 1582 bekend gemaakt dat op 15 december dat jaar ineens overgegaan moest worden naar de 25e december. De Staten-Generaal, Zeeland en Brabant volgden deze instructie. Holland ging over van 1 januari op 12 januari 1583. [...]. De katholieke landen volgden vrij snel de instructie op om over te gaan tot deze Gregoriaanse kalender. In de Noordelijke Nederlanden gingen echter Gelderland, Overijssel, Utrecht, Groningen (al eerder korte tijd de Gregoriaanse kalender tijdens de Spaanse tijd 1583-1594), Friesland en Drenthe pas in 1700 en 1701 over op deze kalender. Dit bracht nog al eens problemen met zich mee tussen de gewesten, die men soms probeerde te voorkomen door beide data te vermelden. Men gaf via de afkortingen o.s. of n.s. aan of men dateerde volgens de oude danwel de nieuwe stijl; ook treft men wel de afkortingen s.v. en s.n. aan (resp. 'stilo veteri' en 'stilo novo').
https://www.geneaknowhow.net/faq/onderzoek/tijdrekening.htm

Of men nu de Gregoriaanse of de Juliaanse kalender gebruikte of dat het jaar nu van 25 maart tot 24 maart of van 1 januari tot 31 december duurde, gaf in een land of regio zelf geen problemen. Maar wanneer men over de grens met een gebied met andere kalender communiceerde was dat lastig. In Europa (met uitzondering van Engeland) begon het nieuwe jaar overal op 1 januari. Maar sommige gebieden gebruikten de Juliaanse en andere de Gregoriaanse kalender. Men voegde daarom aan de datum de afkortingen o.s. of s.v. (oude stijl of stylo veteri) en n.s. of s.n. (nieuwe stijl of stylo novo) toe, of men noteerde beide data (26 april/6 mei 1699).
http://www.legacynederlands.com/LegacyWebHelp/33zypj.htm

Rusland kende tot 1 februari 1918 nog de juliaanse of 'oude stijl' kalender, die in de twintigste eeuw intussen dertien dagen achterliep bij de gregoriaanse of 'nieuwe stijl' kalender, die in bijna alle landen van de wereld en ook in onze streken gold. Alleen waar het misschien verwarring oplevert, wordt aangegeven welke kalender is bedoeld: o.s. (oude stijl, de Russische) of n.s. (nieuwe stijl).
https://books.google.nl/books?id=Snw2DwAAQBAJ&pg=PT173&lpg=PT173&dq=o.s.+oude+stijl&source=bl&ots=6lG02c8Vcq&sig=XsyauMHHA3FFSBLI93mm6EegBzc&hl=nl&sa=X&ved=2ahUKEwj2xtCyx4jfAhWBalAKHXm6D-04ChDoATACegQIBRAB#v=onepage&q=o.s.%20oude%20stijl&f=false, 2017

In 1582 ging men over van de juliaanse (stilo veteri − stili veteris − oftewel oude stijl, afkortingen: o.s., st.v. en s.v.) naar de gregoriaanse tijdrekening (stilo novo of stili novi, afgekort: st.n. of s.n., nieuwe stijl, afkorting: n.s.).
https://dictees.nl/wp-content/uploads/2018/10/Rein342.pdf, 2018

Met de bedelordes werden steeds overeenkomsten over het geheel van de verdeling van de offergaven en de uitoefening van de pastoraal afgesloten. Daarbij werd ook een regeling getroffen over de begrafenisrechten. Voor de augustijnen en de karmelieten kwam op respectievelijk 21 maart 1264 (n.s.) en 27 april 1265 eenzelfde regeling uit de bus. Ze mochten geen gewone parochiale rechten uitoefenen. Voor het begraven wil dit zeggen dat ze steeds een uitdrukkelijke speciale toestemming van het kapittel moesten hebben als iemand bij hen wilde begraven worden.
http://home.planetinternet.be/~sintlod2/ieper_graf/ieper_graf_deel_I_hfst_2.htm