haring schoonmaken.
verwijderen van kieuwen en ingewanden bij haringen, op de alvleesklier na, omdat deze door enzymenuitscheiding de haring laat rijpen en deze zijn typische smaak verleent; bewerken van de haring, waarna deze ingezouten en in tonnetjes gestopt kan worden; schoonmaken van de haring, zoals in de 14e eeuw uitgevonden door Willem Beukelszoon van Biervliet.
Voorbeelden:
Op de Nederlandse vriestrawlers wordt de haring direct na de vangst gekaakt. Dus ontdaan van kieuwen, ingewanden en keel [...]. Niet alle ingewanden worden verwijderd. De alvleesklier of pancreas blijft zitten. De pancreas produceert enzymen, die ervoor zorgen dat de haring rijpt. Door rijping ontstaat de typische haringsmaak en -geur.
http://members.home.nl/vismarkt/haring2.htm
Als de vissers hun vangst aan boord hebben gehesen, worden de vissen vaak direct ingevroren. Na aan wal te zijn ontdooid, wordt de haring gekaakt: men verwijdert zijn kieuwen en organen.
http://www.hollandsepot.dordt.nl/producten/producten.htm
Maatjes bevatten vetoplosbare vitamines A, D, E en K en linolzuur [...]. Aan boord van de vissersboot worden de beestjes gekaakt - ontdaan van gal en ingewanden op enkele stukjes maag na - en met zout bestrooid in tonnetjes gestouwd. De minieme maagresten bevatten de enzymen pepsine en trypsine, typische smaakmakers voor deze lekkernij die eens aan wal de diepvries invliegt.
De Standaard, 1996
Kaken. Zo snel mogelijk na de vangst, als het bloed in de haring nog vloeibaar is, worden de haringen met één messteek ontdaan van hart, kieuwen, lever, maag en een deel van het darmkanaal. Het bloed kan dan uit de haring wegvloeien waardoor de haring mooi blank zal zijn op de graat. De zgn. blindzakken worden niet verwijderd. De daarin voorkomende spijsverteringssappen kunnen samen met het zout de haring gedurende de opslag gaar maken. Bij deskundig kaken worden de blindzakken uit de buikholte naar buiten getrokken maar blijven aan de haring hangen.
http://members.home.nl/vismarkt/trefword.htm
