Algemeen Nederlands Woordenboek

Algemeen Nederlands Woordenboek (2009-heden)

Gepubliceerd op 29-10-2020

glos

betekenis & definitie

woord tussen de regels of in de marge.

verklarende aantekening of vertaling van een woord tussen de regels of in de marge van een middeleeuws handschrift of van een vroege druk.

Voorbeelden:
De middeleeuwse glos is overgenomen uit de antieke filologie. Onze moderne (kritische) kanttekeningen en de marginalia zijn in oorsprong glossen.
http://www.dbnl.org/tekst/bork001lett01/lexicon_008.htm

Het oudste Nederlands is te vinden in toponiemen (plaatsnamen), losse woorden en glossen (verklarende aantekeningen in de kantlijn) in Latijnse teksten.
http://neon.niederlandistik.fu-berlin.de/nl/nedling/taalgeschiedenis/oudnederlandse_teksten/, 2009

De kerk blijft argwanend tegenover het lezen van de bijbel door de gelovigen. Ten eerste uit angst voor geloofsinterpretaties die afwijken van de kerkelijke leer, ten tweede omdat de drukkers in de kantlijnen verklarende aantekeningen plaatsen (glossen), waaruit een reformatorische gezindheid spreekt. In de druk van 1542 van de Liesveldt-bijbel staat bijv. in de inleiding, dat 'die salicheyt der menschen alleen compt door Jesum Christum', d.w.z. niet door bemiddeling van de kerk. Deze opmerking is voor de inquisitie (kerkelijke rechtbank) reden om van Liesveldt te laten onthoofden.
http://www.heijmerikx.nl/2009/10/21/de-reformatie-in-nederland/, 2009

< >