Het begrip consulaat heeft 3 verschillende betekenissen:
1) diplomatieke post in het buitenland.
instelling die de bevolking en handelsbelangen van een staat in een ander land vertegenwoordigt; geheel van consulair ambtenaren die de belangen behartigen voor de burgers en ondernemers van een bepaald land in een ander land; diplomatieke post in het buitenland voor burgers en ondernemers.
2) ambt van Romeins consul.
ambt van consul in het Romeinse Rijk.
3) Franse staatsvorm van 1799-1804.
door Napoleon uitgeroepen staatsvorm in Frankrijk met drie consuls aan het hoofd die van 1799 tot 1804 duurde.