Fascisme is afgeleid van het Italiaanse woord fascismo en is een verzamelnaam voor een ideologie die massaliteit, menselijke ongelijkheid, leiderschap en streven naar macht verheerlijkt.
Theoretisch wordt fascisme wel gedefinieerd als 'de opheffing van het onderscheid tussen kapitaal en arbeid': werkgevers en werknemers (vakbonden) moeten niet tegenover elkaar staan, in een vorm van klassenstrijd, maar voor het gemeenschappelijk doel samenwerken met elkaar en met de staat en de kerk. Het Italiaans fascisme van Benito Mussolini (1883-1945) was grotendeels rechts-conservatief, de Duitse variant van het nationaal-socialisme werd veel agressiever.
Fascisme keert zich tegen pacifisme, liberalisme en in het bijzonder tegen communisme. Na Hitler zijn er geen uitgesproken fascistische staten meer geweest. Wel zijn er nu nog fascistische groeperingen. Het formuleren van de Universele verklaring na de Tweede Wereldoorlog werd sterk geïnspireerd door de afkeer van het fascisme. Het fascistisch denken is dan ook strijdig met zo goed als elk artikel van de hedendaagse mensenrechtenverdragen.
