(1849-1930) was een Russisch dierphysioloog, vooral bekend geworden door zijn onderzoekingen over de reflexen. Deze onderscheidde hij in natuurlijke of aangeboren reflexen en aangeleerde of voorwaardelijke reflexen.
Hij toonde aan, dat b.v. de speekselafscheiding en de maagsapsecretie, die gewoonlijk als reactie op het zien of opnemen van voedsel plaatsvinden, ook door andere prikkels kunnen worden opgewekt, wanneer het dier geleerd heeft deze andere prikkels met het voedsel te associëren. Gedurende het leven verwerft ieder dier vele van deze aangeleerde reflexen en een groot deel van de dierlijke handelingen, die op ervaring schijnen te berusten, kan hierdoor worden verklaard. De school van P. heeft zelfs geprobeerd het menselijk intellect en geestelijk leven als een samenstel van voorwaardelijke reflexen op te vatten. P. c.s. hebben veel bijgedragen tot de kennis van de zenuw- en hersenphysiologie. In 1904 ontving P. de Nobelprijs voor geneeskunde en physiologie.