Agrarisch Encyclopedie

Veerman (1954)

Gepubliceerd op 17-11-2021

Fotogrammetrie

betekenis & definitie

De f. houdt zich bezig met het uitmeten of interpreteren van foto’s. I.h.a. zal men als doel stellen het maken van een afbeelding op schaal van het gefotografeerde object.

Tot de eerste wereldoorlog bepaalde men zich voorn, tot het maken van foto’s vanuit standpunten op het aardoppervlak (terrestrische f.). Uit 2 zulke opnamen kan men de ligging van terreinpunten, zoals A en hun projectie op het horizontale vlak (punt A’), bepalen.

Toen de stereoscopie in de f. toepassing vond, nam de nauwkeurigheid, waarmee men de foto’s kan uitmeten, aanmerkelijk toe. Men fotografeerde met 2 camera’s, waarvan de assen evenwijdig werden gesteld. Door bezichtiging van 2 bij elkaar horende foto’s m.b.v. cen stereoscoop ontstaat een ruimtebeeld. Door in ieder der beide foto’s op overeenkomstige punten een meetmerk te plaatsen, wijst men dit punt in de ruimtefiguur aan. De plaats van het meetmerk in de ruimte is op een kaart aan te geven. Het wordt op deze wijze mogelijk, door het ruimtebeeld met het meetmerk af te tasten, een driedimensionele afbeelding van het gefotografeerde object te verkrijgen.

De grote ontwikkeling van de f. heeft zijn aanvang genomen in de eerste wereldoorlog. Men was toen genoodzaakt foto’s van het vijandelijk terrein vanuit de lucht te maken. Zo ontstond de luchtf., welke ons thans in staat stelt snel en met voldoende nauwkeurigheid kaarten te maken.

In vlak terrein kan men volstaan met het ontschranken en op schaal brengen van enkelvoudige foto’s. Op deze wijze wordt de Topografische kaart van Ncd. vervaardigd. In geaccidenteerd terrein bedient men zich van ingewikkelde en kostbare stereokarteerapparaten.

De luchtf. neemt in de landmeetkunde een steeds grotere plaats in. In onontgonnen gebieden, waar de omstandigheden het meten op het terrein moeilijk en tijdrovend maken, springt het belang van de luchtf. duidelijk in het oog. Maar ook in gecultiveerde gebieden wordt de f. steeds meer toegepast, doordat thans zeer grote nauwkeurigheid is te bereiken. Ook blijkt de luchtfoto waardevolle interpretatiegegevens te bieden aan bodemkundigen, bosbouwers, geologen, historici, geografen enz., hetgeen de kostenberekening voor een fotogrammetrische kartering gunstig beïnvloedt.

Lit.: Ir A. J. VAN DER WEELE, Fotogrammetrie, Den Haag, 1951.