Onder f. verstaat men de scheiding van een mengsel van een vaste slof en een vloeistof m.b.v. een poreus medium. Bij het f. kan men als drijvende kracht gebruik maken van zwaartekracht, druk of vacuum.
Het doel van het f. kan zijn: het verwijderen van een kleine hoeveelheid vaste stof, teneinde de heldere vloeistof te winnen; het verwijderen van een grotere hoeveelheid vaste stof met het doel deze te winnen, dan wel het winnen van de vaste stof èn van de vloeistof. F. wordt zeer veel toegepast, b.v. in de suiker- en zetmeelindustrie, in de industrieën van dranken, in de olie-industrie en bij de papierfabricage. Voorts komt f. voor bij de zuivering van water en afvalwater. F. wordt meestal voorafgegaan door indikken (sedimenteren en decanteren).
De filtreerbaarheid wordt verhoogd door coagulatie (of flocculatie), door mechanisch roeren, door regeling van de zuurgraad, toepassing van electrolyten etc. Temperatuursverhoging vergroot de. filtratiesnelheid. Vaak wordt gebruik gemaakt van filtratie hulpstoffen als actieve kool, diatomeeënaarde e.d.. Ueze stoffen vergemakkelijken het f. en dienen dikwijls tegelijkertijd voor ontkleuring, het ab- of adsorberen van verontreinigingen etc.
Als filtermedia worden o.a. gebruikt: poreuze platen, los granulair materiaal (cokes, zand, grind e.d.), geweven metaalgazen, vilt, weefsel van katoen, linnen, glas, haar, hennep e.d. Er bestaan filtermedia, die zulke kleine poriën hebben, dat micro-organismen worden tegengehouden. Met dgl. materialen kan men dus b.v. vruchtensappen conserveren. Filters, waarbij gebruik gemaakt wordt van zwaartekracht, ziet men in de techniek weinig meer. Wel worden deze filters toegepast bij waterreiniging (filtermedium: zand of grind).
Van de filters werkend onder druk is de z.g. filterpers het bekendst. Deze werkt discontinu en bestaat uit een aantal frames en platen, waartussen zich filterdoeken bevinden. Het geheel wordt langs mechanische of hydraulische weg tezamen gehouden. De te f. suspensie wordt onder druk aangevoerd en treedt binnen in de kamers, welke worden gevormd door de frames en begrensd door de
filterdoeken. In deze kamers bouwt zich de filterkoek op. Het heldere filtraat loopt via aftapopeningen weg. Wanneer de kamers gevuld zijn, moet de gehele pers voor schoonmaken gedemonteerd worden. Er zijn veel uitvoeringsvormen van filterpersen. Zij worden voorts in zeer verschillende instructiematerialen en afmetingen gebouwd. De druk bedraagt i.h.a. 8 à 10 atm., soms veel hoger.
Andere drukfilters zijn van het type plaatfilters. Deze hebben filterplaten opgebouwd uit metaalgaas en afgedekt door filterdoeken. De platen worden ondergedompeld in de suspensie, zodat de filterkoek zich aan de buitenzijde van de platen vormt. Bekende constructies zijn de Kelly-filter en de Sweetland-filter.
Veel filters werken onder vacuum, in het bijzonder zijn de continu-werkende vacuumfilters technisch van zeer groot belang. Zo zijn er continue bandvacuumfilters, welke in de papierindustrie toepassing vinden voor het ontwateren van de papiermassa. Deze bestaan uit een band zonder eind, vervaardigd van een metaalgaas. De band loopt over vacuumkasten; filtreren, wassen en droogzuigen geschieden achtereenvolgens.
Voorts zijn er continue plaatvacuumfilters, bestaande uit een aantal filterplaten, gemonteerd op een as. De filterplaten bewegen zich door de suspensie; de filterkoek wordt continu afgeschrapt. Het belangrijkste apparaat is echter de continue vacuum drumfilter. Deze bestaat uit een cylinder van filtergaas, welke in de suspensie is gedompeld en zich daar doorheen beweegt. Vacuum zorgt ervoor, dat zich een filterkoek op de buitenzijde van de drum afzet. Komt deze filterkoek boven het vloeistofoppervlak, dan wordt hij gewassen, gedroogd en afgeschraapt, alles volledig automatisch en continu geregeld door een ingenieus mechanisme. Deze filters met grote capaciteit worden steeds meer gebruikt.
H. A. LENIGER.
