Volgens art. 1 van de Bevoegdhedenwet kan het bestuur van een waterschap, dat hiertoe ingevolge het bijzondere of algemene waterschapsreglement de bevoegdheid bezit, ingeval van dreigend gevaar of van dijkdoorbraak, tijdelijk persoonlijke diensten vergen van inwonenden en ingelanden. De opgeroepenen vormen met het bestuur het d.
Als leden van het d. worden jaarlijks door het bestuur een aantal mannen van 18-60 jaar aangewezen. Tijdens buitengewone hoge waterstanden of ijsgang wordt het d. opgeroepen. Het verdeelt zich over verschillende op enige km van elkaar gelegen dijkwachten, die elk hun dijkvak in staat van verdediging brengen (b.v. door het aanbrengen van schotbalken op daartoe bestemde plaatsen), hun vakken voortdurend controleren en hun bevindingen melden aan de dijkgraaf. Deze blijft zodoende van de toestand op de hoogte en kan op bedreigde punten maatregelen doen nemen en zo nodig meer volwassen mannelijke inwoners uit het door de dijk beschermd gebied doen oproepen.