Het toppunt van Nederland

Aad Struijs (2002)

Gepubliceerd op 30-07-2018

Lemmer

betekenis & definitie

Tussen ruwweg 1855 en 1920 zorgden zo'n 700 stoomgemalen ervoor dat de Nederlanders droge voeten hielden. De invoering van elektriciteit als krachtbron voor de bemaling leidde ertoe dat de meeste stoomgemalen werden gesloopt.

Er zijn er nog maar 18 over, waaronder het Ir. D.F. Woudagemaal. Met zijn reusachtige schoorsteen domineert dit industriële monument het stadsbeeld van Lemmer (De Lemmer, zeggen de Friezen). Het is het grootste stoomgemaal van de wereld. Bovendien is dit het enige stoomgemaal in Nederland dat nog in werking is. Het waterbouwkundige monument werd in 1917-1918 gebouwd naar een ontwerp van ir. D.F. Wouda. In het machinehuis staan vier stoommachines, elk van circa 500 pk, die vier miljoen liter water per minuut kunnen wegpompen. Te bezichtigen via de VVV. Het gemaal uit de slotfase van de Nederlandse stoomgemalen is van zo'n grote cultuurhistorische waarde, dat het niet alleen op de Nederlandse Monumenten Top 100 staat, maar door de UNESCO ook op de Werelderfgoedlijst is geplaatst. (zie: Schokland, Fl).