een hijsinrichting die is samengesteld uit een of meer vaste en een of meer losse katrollen. Bij een vaste katrol is de hefkracht even groot als de trekkracht, bij een losse katrol is de hefkracht tweemaal zo groot.
Met de gijn wordt de last gehesen via drie vaste en drie losse katrolschijven; de trekkracht behoeft hierbij dus slechts ⅙ van de last te zijn. takeling. Om het uitrafelen te voorkomen omwikkelt de zeeman het uiteinde (de tamp) van touwwerk met takelgaren. Dit noemt men een takeling leggen.
