XYZ van Amsterdam

J. Kruizinga, Gerrit Vermeer (2002)

Gepubliceerd op 22-06-2018

Trouw

betekenis & definitie

Trouw, dagblad, werd op 30 jan. 1943 opgericht ten huize van Gezina H.J. van der Molen te Aerdenhout. Aanwezig waren verder Jan Schouten, J.A.H.J.S. Bruins Slot (oud-burgemeester van Aadorp) en E. van Ruller, redacteur van De Rotterdammer, het door de Duitsers verboden christelijke dagblad. In de lange rij van illegale bladen (er zijn er bijna 1.200 verschenen) nam Trouw, waarvan de naam door Jan Schouten werd bedacht, een belangrijke plaats in. Het laatst met een oplage van 145.000 en bovendien nog een Trouw-bulletin, dat in jan. 1945 dagelijks in 350.000 exemplaren werd verspreid.

De nauwe relaties die de oprichters onderhielden met de (verboden) Anti-revolutionaire Partij, de nauwe contacten die ontstonden tussen Trouw en de landelijke organisatie voor hulp aan onderduikers en de landelijke knokploegen maakten het blad tot een bolwerk van vooral gereformeerd verzet. De geschiedenis van Trouw is met bloed geschreven: 120 personen werden het slachtoffer van het werken voor Trouw. Na de oorlog vond Trouw een onderkomen in het gebouw van De Standaard, N.Z. Voorburgwal 58, dat echter niet berekend was op de uitgave van dit snel groeiende dagblad. Trouw betrok toen het gebouw van De Telegraaf*, waar ook Het Parool* en de Volkskrant* gedrukt werden. In 1962 werd het Telegraafgebouw verlaten en werd de Handelsdrukkerij "De Spin", N.Z. Voorburgwal 271, aangekocht. Na een kort verblijf in de Nieuwe Nieuwstraat vestigde Trouw zich in apr. 1965 in het voormalige gebouw van reclamebureau De la Mar aan de Postzegelmarkt*. In 1962 werd De Spin in een samenwerkingsverband met Trouw betrokken; het blad werd gezet en gedrukt bij het Algemeen Handelsblad*. Het gemoderniseerde drukkerijcomplex aan de N.Z.

Voorburgwal werd op 9 mei 1967 geopend. De architect C. van der Bom van het bureau Van der Bom en Ingwersen ontwierp een strakke gevelwand, die paste in de sfeer van de Amsterdamse binnenstad. Sinds 1 jan. 1975 maakt Trouw deel uit van de Perscombinatie, waarin Het Parool en de Volkskrant eerder vertegenwoordigd waren. De commerciële en technische afdelingen van de Kwartetbladen (De Rotterdammer, de Nieuwe Haagse, de Nieuwe Leidse en het Dordts Dagblad, die toen al in Trouw geïntegreerd waren) verhuisden eind 1975 naar het Paroolgebouw aan de Wibautstraat en in 1976 was Trouw de laatste krant die de "Fleetstreet" van A. verliet. Eerder hadden het Algemeen Handelsblad, de Volkskrant, het Financiële Dagblad, De Tijd*, Het Vrije Volk*, De Telegraaf en Het Nieuws van de Dag* de N.Z. Voorburgwal al verlaten. In de winter van 1964-1965 werd Trouw, de krant van het protestantse volksdeel, etappegewijs ochtendblad (in A. het laatst). De opgang van Trouw uit de illegaliteit tot legale landelijke krant is geleid door de toenmalige hoofdredacteur, dr Siewert Bruins Slot. Trouw vormt technisch en zakelijk één geheel met De Volkskrant, Het Parool, NRC, Algemeen Dagblad en weekmedia (PCM Landelijke Dagbladen bv).

LIT. J. Wagener, Kranten van de Nieuwezijds, revue van namen uit afgesloten tijdperk, O.A. 1977, 314; Trouw, een ondergrondse krant, heruitgave van alle Trouwnummers uit de Tweede Wereldoorlog, 1994.