XYZ van Amsterdam

J. Kruizinga, Gerrit Vermeer (2002)

Gepubliceerd op 22-06-2018

Raampoort

betekenis & definitie

Raampoort - De Raampoort was eigenlijk maar een poortje, een doorgang in de stadswal (zie: Stadsmuur) tussen de bolwerken* Rijk en Rijkeroord*. Het jaar waarin de poort gebouwd werd, is niet precies bekend (wellicht 1648). Zij heeft gestaan waar thans de Marnixstraat gesneden wordt door de verbinding Nassaukade-Bloemgracht. In 1672 werd, in verband met het gevaar dat de stad van die zijde van de Fransen bedreigde, het poortje dichtgemetseld en de bruggen afgebroken. Een jaar later werd het poortje weer geopend, maar een brug kwam pas veel later, aan het einde van de 18de eeuw.

Tot die tijd moest men zich per pontje laten overzetten. In 1844, toen de poort bouwvallig geworden was, is zij afgebroken en vervangen door een barrière* met een stenen pachthuisje voor ambtenaren van de accijnzen. Tot 1851 moest hier nog poortgeld worden betaald. In het Rijksmuseum is een schilderij van W.J. van Troostwijk van het Raampoortje in de sneeuw. De naam was lang na de afbraak van de poort nog algemeen in gebruik, vooral met betrekking tot het politiebureau in de Marnixstraat, dat in de volksmond bureau Raampoort heette. Er is nog een ander Raampoortje geweest bij het tegenwoordige Rusland (zie ook: Raamsteeg). Dit is bij slechting van de oude stadswallen voor de uitbreiding* van 1613 verdwenen.