XYZ van Amsterdam

J. Kruizinga, Gerrit Vermeer (2002)

Gepubliceerd op 22-06-2018

Indische Buurt

betekenis & definitie

Indische Buurt - De Indische Buurt, wijk in A.-Oost, waarvan de eerste huizen (Celebesstraat 25 tot 30 en Madurastraat 1 en 3) in 1900 werden gebouwd door de in 1868 opgerichte "Bouwmaatschappij tot verkrijging van eigen woningen"*. Deze maatschappij bouwde in het begin van de Eerste Wereldoorlog 134 percelen (608 woningen), waarvan de huurprijzen ƒ 3,10 tot ƒ4,60 (Borneo-, Sumatra- en Madurastraat), ƒ 2,60 tot ƒ 4,55 (Billiton-, Djambi- en Madurastraat) en ƒ 6,10 tot ƒ 10 (voor winkels in Borneo-, Lampong-, Molukken- en Javastraat) bedroegen. Na 1923 verrees in A.-Oost een stad ter grootte van Amersfoort, waarop vooraanstaande architecten als Berlage* hun stempel drukten. Het was toen een buurt voor de betere arbeider. In 1975 stelde de gemeente een plan op om de Indische Buurt te saneren, want de verkrotting nam grote vormen aan.

Sindsdien zijn er vele huizen afgebroken en vervangen door nieuwbouw of gerenoveerd. Het eerst werd het blok Kramatweg 62-67 en Mataramstraat 20-24 aangepakt. In de loop van de jaren volgden andere straten. De nieuwbouwplannen bevatten 10 tot 15 procent tweekamerwoningen, 35 tot 40 procent driekamerwoningen, 35 tot 40 procent vierkamerwoningen en 10 tot 15 procent vijfkamerwoningen. In 1981 kreeg de Indische Buurt betere tramlijnverbindingen. Lijn 6 en lijn 10 eindigen tegenwoordig bij het Javaplein, lijn 3 gaat naar het Muiderpoortstation* en lijn 14 tot het Flevopark*. Door de nieuwbouwactiviteiten is in delen van de Indische Buurt de straatindeling ingrijpend gewijzigd. De Perlakstraat is geheel verdwenen. Gedeeltelijk verdwenen de Palembangstraat, Ambonstraat, Soerabajastraat en Ternatestraat.

Een nieuwe straat ontstond door de bouw van een complex winkels met bovenwoningen op de hoek Insulindeweg-Molukkenstraat in het verlengde van de Bataviastraat. De woningen boven de winkels komen uit op een openbaar terras. Dit werd het Djakartaterras. Op het Ceramplein, het mooiste groene pleintje in de buurt, komen elk jaar op 4 mei de buurtbewoners samen om de slachtoffers van de terreur in de Tweede Wereldoorlog te herdenken. Het plein werd gerenoveerd en de herdenkingsplaquette kreeg een betere plaats in een nieuw gemetseld muurtje. De beeldhouwer A. Soerink vervaardigde een bronzen herdenkingsbeeld, dat in de meidagen van 1988 werd onthuld. In 2000 werd het 100-jarig bestaan van de buurt gevierd.

LIT. J.H. Kruizinga, 60 jaar Indische Buurt, O.A. 1960, 326; R. Blijstra, Indische Buurt, O.A. 1975, 142 en 186; M.C. Klomp-Blankenstein, Toen de Indische Buurt nog jong was, O.A. 1984, 30; Paul Spijker, De Indische Buurt, 1986; J. Beerenhout, De steppe zal bloeien, 1986; Oud-Amsterdam -100 jaar Indische Buurt, O.A. 1999, 170.