XYZ van Amsterdam

J. Kruizinga, Gerrit Vermeer (2002)

Gepubliceerd op 22-06-2018

Groene Amsterdammer, De

betekenis & definitie

Groene Amsterdammer, De - Groene Amsterdammer, De, weekblad voor Nederland, verscheen voor het eerst in 1877. De scherpzinnige journalist De Koo* van het dagblad De Amsterdammer* en Justus van Maurik*, de vermaarde hoofdstedelijke volksschrijver, leidden dit "Weekblad voor Handel, Industrie en Kunst". Het heette spoedig, naar de kleur van de omslag, "De Groene", en die naam heeft het behouden. Het was een algemeen, onafhankelijk weekblad, dat uitstekende medewerkers gehad heeft. Van 1886 tot 1931 tekende Joh.

Braakensiek* er zijn populaire wekelijkse prenten in. Na De Koo was mr H.P.L. Wiessing hoofdredacteur (van 1907 tot 1914), vervolgens tot 1921 prof. mr J.A. van Hamel, daarna o.m. Riens Dijkstra, gevolgd weer door enige uiterst bekwame journalisten, onder wie in latere jaren Martin van Amerongen, die in 1997 vertrok, maar in 1999 weer terugkwam. Ook enige redacteuren dienen genoemd te worden: Frederik van Eeden (van 1914 tot 1922) en Lou de Jong, Sem Davids, Han Lammers* en Wouter Gortzak. De uitgever was jarenlang Van Holkema. Vele schokken heeft het blad in de loop van zijn bestaan meegemaakt, o.a. de scheuring, waarbij een gedeelte van de redactie zich in 1914, afscheidde en de "Mosgroene" stichtte, die echter geen lang leven heeft gehad. In de oorlogsjaren verdween het blad, dat door de Duitsers zeer gehaat was, al spoedig (1941), maar na de bevrijding is het teruggekeerd.

Geen wonder dat het blad altijd een grote populariteit heeft gehad: de beste schrijvers hebben eraan meegewerkt. Er waren bovendien rubrieken die in geen enkel ander blad gevonden werden en waarvoor buitengewoon veel aandacht was: het al jaren verdwenen "Kladschrift van Jantje" (Felix Hess), de politieke prenten van Jordaan* (sinds het overlijden van Braakensiek) en van Opland (overleden in 2001) sinds 1948, en het als regel voortreffelijke buitenlandse overzicht. Beroemd was vele jaren lang de "Kleine Krant", een mengsel van humor, sarcasme en ironie betreffende "het wereldgebeuren". Redacteuren uit latere jaren waren onder meer Anet Bleich, Geert Mak, Max Arian, Stephan Sanders, Anil Ramdas en René Swaap. Het weekblad is thans gevestigd Westeinde 16. In de week van 11 tot 18 mei 2002 vierde de Groene Amsterdammer het 125-jarig bestaan met de uitgave van een dagelijkse krant. Op de dag dat het eerste nummer verscheen, zaterdag 11 mei, overleed hoofdredacteur Martin van Amerongen.